Acht elementaire vragen over hout

Klimaatbestendigheid maar ook milieuvriendelijkheid en circulariteit zijn issues die grote invloed hebben op het huidige beleid in Nederland. Hier werd vanuit de SHR op de houtwereld praktijkdag een visie gegeven op de rol die hout kan spelen binnen deze ontwikkelingen en werden de onderstaande,veel gevraagde, vragen op een rij gezet en voorzien van de nodige antwoorden om zodoende de vooroordelen de wereld uit te helpen..

“Nee, want hout kent zijn beperkingen in de bouw doordat het kan rotten en beperkte sterkte eigenschappen heeft.

Echter door een juiste afstemming in ontwerp, houtsoort, en houtkwaliteit kunnen ook in extreme omstandigheden levensduren van boven de 30 jaar worden verkregen.

In in minder extreme omstandigheden kunnen houten producten een oneindige levensduur hebben met veel voordelen in gewicht en flexibiliteit.”

“Bossen hebben meer functies dan houtproductie, het zijn CO2 opslagplaatsen, ze filteren lucht, voorkomen erosie, zijn vochtbuffers, zorgen voor biodiversiteit en recreatie. Milieuvriendelijk bouwen doe je met duurzaam geproduceerd hout. Juist hout is geschikt voor producten waarvan de levensduur bewust kort is, want hout is CO2 neutraal en het bestaat bijna geheel uit CO2 en water.”

“Bij het gebruik van een brandstof om één liter water aan de kook te brengen produceert hout meer CO, dan aardgas. Feite­lijk klopt dit want de calorische waarde van hout is lager dan die van aardgas. Echter hout is CO, neutraal terwijl aardgas CO, vrij­geeft die al duizenden eeuwen in de aarde was opgeslagen. Ver­branding van aardgas is schoon en verbrandt vrijwel volledig tot CO, en water. Bij hout komt fijnstof vrij, zeken als het in openhaarden wordt verbrandt. Eigenlijk zouden alle openbaarden met een roetfil­ter moeten worden uitgevoerd of moeten worden verboden.”

“Deze methodiek is en wordt ontwikkeld met belanghebbenden en is zo complex dat het moeilijk is om het overzicht te houden. Be­langrijke uitgangspunten zijn energieverbruik bij winning, trans­port en verwerking en emissies van giftige stoffen en broeikasgas­sen zoals CO,. Doordat belangheb­benden betrokken zijn bij de ont­wikkeling van de systematiek gaan beleidsmakers uit van een objec­tief systeem maar er zijn nog veel zaken onduidelijk. Zoals de levensduur van producten, een cruciaal onderdeel bij de bereke­ning, hoe realistisch zijn de aanna­mes om de levensduur in te schat­ten? Een ander belangrijk onder­deel is het voorkomen van afval door hergebruik en recycling. Circulariteit is noodzaak voor niet hernieuwbare bouwmaterialen maar hoe pakt dit uit voor her­nieuwbare grondstoffen? Juist voor hout liggen ook kansen met energieopwekking uit afvalhout. Tot op heden worden andere func­ties van het bos dan houtproductie niet meegerekend. De objectiviteit van een zo’n com­plex milieuberekeningssysteem met zoveel belanghebbende en verstrekkende gevolgen voor de bouw, is alleen gewaarborgd wan­neer er goede controleberekenin­gen worden uitgevoerd en zeker voor hout zal dit gedaan moeten worden waarmee we als branche echt invloed kunnen hebben om de objectiviteit van het systeem te waarborgen.”

“Driekwart van het hout dat we in Nederland gebruiken komt uit Europees bos wat jaarlijks groeit met 800 miljoen kubieke meter en slechts 500 miljoen ku­bieke meter wordt geoogst wat voor een groot deel gebruikt wordt voor papier en brandhout. Zo’n 150 miljoen kubieke meter is zaag­hout, wat zo’n 75 miljoen kubieke meter gezaagd hout oplevert. Bui­ten brandhout en papier gebruiken we in Nederland nu zo’n 7 miljoen kubieke meter hout. Bouwhoutge­bruik kan aanzienlijk stijgen door meer oogst, meer recycling (ook papier) minder brandhout en een meer op kwaliteitshout gericht bosbeheer.”

“Binnen een goed bosbe­heerssysteem kan kap een middel zijn om tot een stabieler bos te ko­men. Wanneer de verhouding tus­sen het bosareaal en omvang van de ingreep-percelen goed is, zal kaalkap het karakter van het bos niet aantasten omdat alle fases van de successie aanwezig zullen blijven maar dan op andere plaat­sen. In maagdelijk (tropisch) bos zal houtoogst het karakter van het bos zeker veranderen maar wan­neer de omloopcycli goed worden gekozen kan er daarna wel een stabiele situatie waarden bereikt.”

“CO₂ wordt niet vastgelegd door aanplant maar juist door groei van bomen. Compensatie van CO₂ kan daarom alleen door landomvor­ming: aanleg van nieuwe bossen waarbij C0₂ vastlegging wordt gewaarborgd door een goed bosbeheersplan met oogstcompo­nent.”

“Nee, juist omdat hout makkelijk te verkrijgen is en makkelijk te verwerken is, voelen velen zich expert en overspelen hun hand met schades tot gevolg. Juist om­dat hout zo’n variabel materiaal is door het groot aantal verkrijgbare houtsoorten en grote verschillen in kwaliteiten, is expertise nodig voor de keuze van een geschikte houtsoort in de juiste kwaliteit voor specifieke toepassingen, maar ook voor de verwerking er­van. Men realiseert zich te weinig dat de houtindustrie een high-tech industrie is.”